ETİ(Hitit-Hatti)DİLİ
ETİ (Hitit-Hatti) Dili : Hitit ve Hatti ifadeleri temsil eden Tevratta ki Etileri temsil eden “het” adından kaynaklanmaktadır.
Hitit ve Hititce adı maalesef yanlışlıkla Naşice hint-avrupai gramer sentaksi içermekte, çok miktarda Hattice(etice) ve akkadca ve Sümerce ideogramlar bulunmakta.Hititlerin yurdu hattice yani Hatti yurdunun dili,kendi dillerine Naşice adını verdiler.Hind-Avrupai Naşili diline “hititce “veya açıklık uğruna Naşice diyoruz.Yani Hattililerin dili Neşalılara verilmişti. Anadolululara yapılan bu haksızlığı düzeltme çabaları boş çıktı. Ve hind-avrupalılar bu Hitit ismiyle anılan Anadolunun yerli halkına ait kültürüne, mitolojisine ve uygarlığına sahip çıktılar.
Prof.Ekrem Akurgal’a göre Hitit tarihi 4 devreye ayrılır:
1.Hatti uygarlığı mö.2500-2000 yıllar arası.
2.ilk şehir devletleri mö.2000-1750 bu devir son Neşa kralı Anıtta’nın sarayı yıkılınca devir son bulmuş.
3.Krallık devri mö.1750-1450 ve İmparatorluk devrimö.1450-1180 yıl.arası Hitit kültüründe bariz olarak görülen Hatti unsurları.
Hattiler yüksek ve entelektüel seviyede bulunduklarını, Mezopotamya dışında çağın ilk uygar milleti olduklarını gösterir.Hititler,Hattilere ait olan yer ve şahıs adlarını aynen benimsemeleri iki unsur arasındaki kaynaşmayı gösterir.
Son kral Telipunu öldükten sonra Hitit devleti muhtemelen kuvvetli Huri-Mitanni idaresi altında idi.
Hattuşil,Hitit kralı, Mısır hiyeroglif ve metinde Hetasar şek. geçer.
1-Hatti-sil veya Hatt-sul , Türkçe Hatti-cul “Hitit pınarı”
2-Tudhaliya: şöylede okunabilir.
Tudhaliyas (Tod-kali-yaş “toy(kuşu),ebedi yaş(ında”
3- Hattusili /Hattusil adı şöyle okuyoruz.
a-Hatti-si-li (Türkçe:Hatti-isi-li “Hitit tanrılı”
-Arnuvanda (erin 0ngdi “yiğidin kurtuldu”
-Puduhepa(Bedük Apa “Büyükata” Türkçe: Apa iti “anatanrıça Türkçe Bedük
Tanrı: Me-t/ ma-ta: kral ülke Tanrı Midas “ülkesinin kralı” Bu ifadeyi aynen kullanmış.
Naşice bir kelime: Ulipana- “kurt” (Ulip-ana “kurtana” prof. Sedat Alp. Ulipana kelimesini Latince. Wolf kelimesine daha yakın
Ulip>,ulp,> wlf>, wolf bütün ifade ise ulipana >, wlifana,> wolf-ana kurt-ana veya (dişi) kurt şek. yorumlanır.
SÜMER DİLİNİN ÇÖZÜMÜ
İlk defa Dr.Hincks Edward, kilise rahibi olup Mezopotamya’da Samilerden önce yaşamış olan bir millet tarafından icad edildiğini fark etti.
İlk Sümer dilini keşfeden Rawlinson, Sümerce,Türkçe,Fince ve Macarca ile yakın akrabadır diyor.
Sami medeniyetinin asıl dayandığı medeniyet, Büyük Sümer gerçeğidir.Fakat hangi ırka mensup oldukları bilinmeyen millet diye yazıyordu.Hala bugünde devam etmektedir.
Hz.Nuh ve oğulları doğuya doğru gittikleri zaman Şınar(Sümer) diyarında bir ova buldular ve orada yerleştiler.Sümerliler yaklaşık bundan beş bin yıl önce yazılı tarihi başlattılar.
Prof. Aydın Sayılı;Sümerlileri şöyle özetliyor: Sümerliler yazıyı icad etmişler, tarihte ilk kez okullar kurmuşlar. Sümer dili okullarda Hz.İsa zamanına kadar okutulmuş. Örneğin
Tufan geleneği, Ernest’e göre sümerde oluşmuş.Sümerlilerin torunu Gılgameş’ın tufandan nasıl kurtulduğunu anlatır.
Sümerce,Macarca ve Türkçe gibi Sümercede bitişken dildir.
Örneklere devam:
Ud(öküz,boğa)
Şuruppak: Tufan öncesi sümer şehir devleti. Hz.Nuh’un Sümerce karşılığı olan kral Ziusudra’nın şehri Arkeolojik kazılarda burada mö.2500 yıl.dan kalma okul kitaplarıtaya çıktı.
Dicle ırmağının diğer Sümercesi İdi-gat veya İdiglat tır.
Balih, tufandan önce Kış kralının adı olup Türkçesine Bölük denir.
Balih,Tufandan sonra kurulan I.Kiş çağı kralının adı mö.3000 Türkçe Bölüg/Bölük(aktif, bölen,taksim eden” )anlamındadır.Bu isim Hz.İbrahim’in atalarından Eber’in oğlu Peleg ile
eşdeğer olup, Taberi tarihinde Balig şeklinde verir.
Pa-şe (bakşi “bahşi, hoca,rahip)
Nin-e-ve(ana tanrıça) Nin şehri (Nin-evi “Ana-evi)
Uru-kagına (Sümer kralı),<>
Gun-gun-um (Sümer kralı)<>
Trigan(Guti kralı)<>
Palakinatim (Sümer-kralı)< style=""> Türkçe<>
Bahina(Sümer kral)<>
Bal-bat-ki “Türkçe Bal-bat-ık (memleketki orada) Baal batık (batmış)ifadesini kullanım Asur kralı Sargon 2, dir. (Türkçe Kt-batuk-a Hatti/eti)
Batık-ya; Etilerin Battığı memleket, Kapadokya”
Kapadokya adı, Elamca kelimeden türemiş.
Antropolojik açıdan: Sümerliler kara saçlı, esmerlerdir. Kısaca kara başlı halkdır.
An, Enki, Enlil ve Ninhursag kara-başlı halkı yani Sümerlileri yarattıktan sonra…
Krallığın…’si gökten indirildikten sonra Tanrı An,Enlil,şehirlerini kurdu. Sonra Sümerlilerin Paşısu kral Ziusudra, Dev bir (gemi) inşa etti. Yedi gün yedi gece tufan memleketin her tarafını sardıktan sonra kral Ziusudra, Utu’nun önünde diz çöküp dua etti,// Kral bir öküzü ve bir koyunu kurban kesti.
FRİGLER, Trak kökenlidir. Dr.Georgios Nakrasas’ın Anadolu ve Rum Göçmen.Kökü
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder