22 Haziran 2012 Cuma

HİTİT DEVLETLERİ ZAMANINDA


Kayseri, Kültepe dönemi  takibinde  Çorum, Hatuşaş arşivinin tablet belgelerinden yararlanmak mümkün. Özellikle şunu göz ardı etmemek lazım, Hitit belgeleri genellikle saray tarafından yazdırılmış olduklarından, Hitit halkını ve cemiyetini değil, yalnızca saray halkını yansıtırlar. Bundan dolayı kadınla ilgili araştırmalarda sadece  saray kadınlarına ve kraliyet ailesi ve kadınları hakkındadır. “Demmekki burada halk yok sayılmaktadır.
Haliyle Hitit de kadınlar özgür ve esir diye iki büyük sınıfa  ayrılır. Hür hitit kadınları ise kraliçeler temsil eder. Gerek mabetlerdeki  dini merasimlerde ve saraylardaki  resmi kabullerde kraliçeler daima hazır bulunurlar.   Tablet belgelerde  Şuppilulima ‘nın iki karısı olduğu görülmektedir. Mesela  II.Murşili’nin vergi yolsuzluğu yaptığı ve karısını büyü yaparak öldürttüğü  geçmektedir. Hatta kral Şuppilinin oğlu babasını yolsuzluklarından dolayı mahkemeye vermiştir.
Kraliçe Pudu-Hepa dış siyasette kendisine düşen vazifeyi yapmak ta. Mısır-Hitit savaşından sonnra Hitit kraliçesi Mısır kraliçesine tebrik mektubu yazmıştır. Burada saray kadının önemi ortaya çıkmaktadır. Mısır’la yapılan barış andlaşmasını desteklemek için  Hattuşili  kızlarından birini Mısır kralı II.Ramses’e  gelin olarak götürmüştür.
Hitit yasalarının pederşahı (ataerkil)  kanunlara dayandığı göstermekte.
Hitit yasasında; baba isterse çocuklarını satabilir veya tazminat olarak verebilir.  Hititli koca karısını başka erkekle yakalarsa,koca her iki suçluyuda isterse öldürebilir, cezası yoktur”.Kısaca güç  babada”  Bu son madde , erkeğin kadın üzerindeki mutlak hakimiyet sahibi oluşudur. Yine kadın mağdur.Hitit evlenme kanunlarında  erkek kadını satın alabiliyor. Son olarak boşanmalarda çocuklar babaya verilmekte,sadece anaya bir çocuk veriliyor. Çok ilginç tablet belgede geçen bir masalda erkek karısına: “Sen kadınsın. Kadınlığına göre bundan bir şey anlamazsın, demekte ve çocuktan başka her şeye sahip olan Appu, oğlum yok diye  acı çekmektedir.   Hitit yasalarında erkek işçinin aldığı ücretin ,yarısını  ancak kadın işçi almaktadır. Veraset kanunlarında  erkeğin tercih edilip edilmediğini bilmiyoruz. Bütün bu göstergeler  Hitit toplumunun patriarkal(babaerkil) olduğunu göstermekte.