Saygın insanlar Hattiler, Hititler, Kommageneliler,
Urartular, Frigyalılar, Lidyalılar, İonyalılar, Troyalılar,Artuklular,
Selçuklular, Osmanlılar.
Tevratta “Hititler” olarak geçen. Mısır metinlerinde ise Heta
diye isimlendirilen Hititler. Kızılırmak büklümü içinde vatan tutmuşlar.
Hattuşaş gezgin Charles Texier tarafından 1854’de bilim
dünyasına tanıtılmış.
M.Ö.2000 ‘li yıllara doğru Anadolu’ya gelen Hititler, bir
rivayete göre boğazlar yoluyla, diğer bir rivayete göre de Kafkaslar üzerinde Anadolu’ya girmişler.
Çoğu bilim adamlarınca, doğudan geldikleri, daha akla yakın bulunmuştur.
Hititler Kenan İlinden yani Filistininde içinde bulunduğu
Ortadoğu coğrafyasından yola çıkarak, Orta Anadolu’nun Kayseri bölgesine
yerleşmişler. Daha sonra başkenti Çorum,
Hattuşaş’a taşıyarak vatan tutmuşlar. Kısaca Hitit imparatorluğu yıkılınca tekrar aynı yol güzergahını takib ederek Güney Anadolu’ya kendi
topraklarına dönmüşler. Filistin halkının giydiği uzun elbise başındaki sarık
ve erkeklerdeki sakal Ortadoğu halkı olduğunun göstergesidir.
M.Ö.1600 yıllarında
Hititlerin bakenti Neşa şehrinden Hattuş!a taşınarak Hatti dilinde olan
Hattuş, Hititçe Hattuşa’ya çevrilmiştir. Hattileri boyundurukları altına alan
Hititler,Hattilerin göktanrısı sembolü olan boğayıda kutsal bilmişler ve
tapınmışlar.Ayrıca tanrının arabasını
çeker vaziyette koşumlarıyla tasvir edilmişler.
Tapınak evinin kalıntıları, taş temeller üzerine kerpiçle
örülmüştür. Tapınak çevresindeki dar odalar, depo ve hazine olarak
kullanılmıştır.
Hitit tabletlerinde
“Hatti ülkesinin Bin Tanrısı” oduğundan söz edilir. Anadolu’nun antik
halkı çok tanrıcılığa inanarak “Politheist” yaşamıştır.
Bu görkemli dünyalarını bizlere bırakan Hitit
İmparatorluğu.Son kral II.Şuppilulima zamanında ki. M.Ö.1180 yılına tarihlenir;
Büyük akınlarla gelen Ege göçleriyle yıkıma uğramıştır.Onların yerine bir takım
kabile devletleri olan Frig ve Urartu devletleri kurulmuştur. Daha sonra
Frigler Anadolu’nun kuzeyinde oturan savaşçı Galaskalar’la birleşerk Hititleri
tamamıyla ortadan kaldırmışlar.
Hititlerin kurduğu Şapinuva
kentinde kazı çalışmaları yapan ekip kentin teemel duvarlarını ortaya
çıkarmış. Bu duvarlar mozaik taş bağlama tekniği ile örülmüş olduğu
görülmektedir. Aynı Teknik Hattuşa sur duvarlarında da vardır.
Şapinuva Erzak Depoları: Hititlerin taş temelleri üzerine
çamur ve saman karışımı olan kerpiçlerle inşaat yaptıklarını en iyi gösteren
yer bu kalıntılardır. Yapı içinde kömürleşmiş ağaç kalıntıları, dam örtüsünün
iri yuvarlak kütüklerle örtüldüğü ; duvarların ağaç hatıllarla desteklendiği ortaya çıkmıştır.Atları özel
usullerle evcilleştirip süvari ve savaş arabalarında kullanan Hititlerdir.
